Filmtip: Groundhog Day [1993]

Dinsdag 1 september 2009 van 20:30 tot 22:30 uur op RTL 7.

Steven D. Greydanus: delightful, hilarious (..) Bill Murray relives a single day over and over until he gets it right (and becomes worthy of Andie McDowell) (...).

Meer info hier

Filmtip: About a boy [2002]

Vrijdag 28 augustus 2009 van 20:30 tot 22:30 uur op RTL 4.

Bureau voor film en uitzendingen van de bisschoppenconferentie van de Verenigde Staten: Offbeat comedy-drama about a shallow, feckless thirtysomething Londoner (Hugh Grant) who scams his way into dates with single moms by pretending to have a son, but through his liaisons he meets an odd 12-year-old boy who helps him find true meaning in his life. Based on the book by Nick Hornby, directors Chris and Paul Weitz deftly combine humor and pathos in a film that pulls on the heartstrings without pouring on the syrup.

Meer info hier

Liefde of strijdbaarheid?

Inderdaad, de strijdbaarheid kan het tegendeel van liefde zijn, maar .... eveneens datgene, wat men heden zoo gaarne en argeloos "liefde" noemt. Men kan God in stilte willen dienen, omdat men bevreesd werd openlijk voor Hem te strijden. Hier is die schijnbare plichtsvervulling essentieel een plichtsverzuim, en de liefde tot God essentieel een wantrouwen van God. Men meene niet, dat het geval denkbeeldig of uitzonderlijk is, dat de rechtvaardige een veilig heenkomen zoekt naar het nederigste werk omdat hij den strijd (die zich allereerst bínnen de Kerk voltrekt) niet meer aandurft. Het is schering en inslag. Hoe weinig rechtvaardigen kon Catharina van Siëna tot den beslissende strijd bewegen. Het is de eenzaamheid van alle heiligen. Als de strijd het beslissend stadium nadert zijn de rechtvaardigen verdwenen, - precies zoo als de Apostelen. De rechtvaardige bekent zichzelf soms wel dat zijn vaarwel aan den strijd vrees en onzekerheid is geweest, maar hij hoopt dan op den moed van een vólgend geslacht. Misschien duurt dit hópen, deze tragiek der rechtvaardigen en deze eenzaamheid der heiligen, nu al twintig eeuwen.

Fragment uit Verworpen Christendom (1938) van Henri Bruning.

Nana Mouskouri - Odos Oniron & C'est Joli La Mer

C'est joli la mer
Au sable fin des jours
Quand on a au cœur
Un peu d'amour

Filmtip: Rescue Dawn [2006]

Zaterdag 22 augustus 2009 van 22:00 tot 0:30 uur te zien op RTL 5.

Steven D. Greydanus: Werner Herzog’s second cinematic take on the real-life story of German-born Navy fighter pilot Dieter Dengler, who escaped from a Laotian POW camp during the Vietnam war, Rescue Dawn is one of the director’s most accessible films, and one of his best. Despite sometimes regrettable liberties with the story, including a falsely negative portrayal of another POW, it’s a powerful depiction of the resilience of the human spirit in the face of great psychological as well as physical cost.

Meer info hier

Studium Generale: Christelijke liturgie

Studium Generale organiseert voor de tweede helft van 2009 in Leiden een collegereeks over Christelijke liturgie.

Melismos en Gregoriusmis. Bloederige metaforen van het ‘bloedloze offer’

Dr. Karel Innemée (Universiteit Leiden)

Donderdag 17 september 2009

Lees meer

De ontwikkeling van het christelijke paasfeest

Prof.dr. Paul Post (Universiteit van Tilburg)

Donderdag 24 september 2009

Lees meer

Het avondmaal, de kern van de liturgie. Maar hoe? En waarom?

Prof.dr. E.P. Bos (Universiteit Leiden)

Donderdag 1 oktober 2009

Lees meer

De Litanie der heiligen

Dr. Jef Jacobs (Universiteit Leiden)

Donderdag 8 oktober 2009

Lees meer

Architectuur, kunst en liturgie in de middeleeuwen

Dr. Elisabeth den Hartog (Universiteit Leiden)

Donderdag 15 oktober 2009

Lees meer

B-Gu MS 15. Een laatmiddeleeuws gregoriaans antifonarium als tijdscapsule.

Dr. Hendrik Vanden Abeele (Katholieke Universiteit Leuven/ Orpheus Instituut Gent)

Dinsdag 20 oktober 2009

Lees meer

Protestantse liturgie

Prof.dr. Marcel Barnard (Protestantse Theologische Universiteit/ Vrije Universiteit Amsterdam)

Donderdag 29 oktober 2009

Lees meer

Raakvlakken. Liturgie en geestelijk toneel in de middeleeuwen

Dr. Carla Dauven (Universiteit van Amsterdam)

Donderdag 5 november 2009

Lees meer

Het ‘Temporale’/’Tijdeigen’

Prof.dr. Marius van Leeuwen (Universiteit Leiden)

Donderdag 12 november 2009

Lees meer

De heilige Mis

Prof.dr. Antoine Bodar (Universiteit van Tilburg)

Donderdag 19 november 2009

Lees meer

Voorafgaand aan het college van 19 november 2009 zal de Eerwaarde Heer Bodar om 18.45 uur de Heilige Mis celebreren in de Heilige Lodewijkkerk, Steenschuur 19 te Leiden.

Over don Camillo en Peppone of over deze tijd

Don Camillo is nog altijd actueel. Of het nu gaat om de gemeente Tilburg & pastoor Schilder of www.katholieknederland.nl & Peter van Zoest / Observatrix.

Avondschool

...

In de lege kerk, welke slechts door de twee kaarsen van het altaar verlicht werd, stond don Camillo met de Christus van het kruisbeeld te praten.
'Het is zeker niet om uw werk te willen bekritiseren,' merkte hij op, 'maar ik zou niet toegelaten hebben, dat Peppone burgemeester werd met een gemeenteraad, waarvan er maar twee behoorlijk lezen en schrijven kunnen.'
'De cultuur doet er niets toe, don Camillo,' antwoorde Christus glimlachend. 'Waar het op aankomst, zijn de denkbeelden. Mooie redevoeringen halen niets uit, als er onder de mooie woorden geen praktische denkbeelden schuilen. Voor wij deze mensen veroordelen, moeten wij hen gelegenheid geven te laten zien, wat ze kunnen.' 'Zeer juist,' gaf don Camillo toe. 'Ik heb dat enkel maar gezegd omdat, als de lijst van de advocaat de meerderheid gehaald had, we er zeker van konden zijn, dat de toren gerepareerd werd. In ieder geval krijgen we, al valt de toren ook in, een prachtig volkshuis in het dorp, met balzalen, buffetten, speel- en sportzaal, toneelzaal voor variété...'
'En ijzeren kooien om er zulke giftige slangen in te zetten als don Camillo', besloot Christus.
Don Camillo boog het hoofd. Het speet hem, dat hij zich van een zo kwaadaardige kant had laten zien.
'U beoordeelt me verkeerd,' zei hij. 'U weet, dat die dingen me geen steek kunnen schelen. Ze zijn me zelfs geen sigaar waard. Kijk, dit is de enige sigaar, die ik nog heb, en zie nu eens, wat ik er mee doe.'
Hij haalde een sigaar uit zijn zak en brak die stuk tussen zijn reusachtige handen.
'Prachtig,' zei Christus. 'Bravo, don Camillo. Aanvaard het, als je penitentie. Maar laat me nu zien, dat je ook de resten van die sigaar weggooit, want jij bent in staat om die in je zak te doen en dan in je pijp op te roken.'
'Maar we zijn in de kerk,' protesteerde don Camillo.
'Laat je dat niet hinderen, don Camillo. Gooi de tabak in die hoek daar.'
Don Camillo deed het, terwijl Christus tevreden en voldaan toekeek. Toen werd er op de deur van de sacristie geklopt en kwam Peppone binnen.
'Goedenavond, meneer de Burgemeester,' riep don Camillo heel onderdanig.
'Luister,' zei Peppone. 'Wanneer een Christen in twijfel verkeert over iets wat hij gedaan heeft, en hij komt naar u toe om het te vertellen en u ziet, dat hij fouten begaan heeft, wilt u hem die dan zeggen of laat u dat onverschillig?'
Don Camillo werd boos.
'Hoe durf jij de zielzorg van een priester in twijfel te trekken? De eerste plicht van een priester is om duidelijk alle fouten in het licht te stellen, welke de penitent heeft begaan!'
'Goed!' riep Peppone uit. 'Is u bereid om mijn biecht te horen?'
'Ik ben bereid.'
Peppone haalde een schrift uit zijn zak en begon voor te lezen:
'Burgers, terwijl wij met vreugde de beslissende overwinning van onze partij begroeten...'
Don Camillo legde hem met een beslist gebaar het zwijgen op en ging voor het altaar neerknielen.
'Jesus,' fluisterde hij, 'ik sta niet langer voor mijn daden in!'
'Ik ook niet,' antwoordde Christus. 'Peppone heeft jou overtroefd en je moet hem eerlijk op zijn fouten wijzen en handelen zoals je plicht is.'
'Jesus,' drong don Camillo aan, 'geeft U er zich wel rekenschap van, dat U me voor de communistische propagandadienst laat werken?'
'Je werkt voor de grammatica, de syntaxis en de orthografie, welke dingen niets duivels of sektarisch hebben.'
Don Camillo zette zijn bril op, wees de fouten aan en bracht orde in de verwarde zinnen van de redevoering, welke Peppone de volgende dag moest houden. Toen las Peppone alles nog eens met een ernstig gezicht over.
'Goed,' prees hij. 'Maar het enige, wat ik niet begrijp, is dit: Waar ik zeg: "Het is onze bedoeling om het schoolgebouw te doen uitbreiden en de brug over de Fossalto te herstellen," corrigeert u: "Het is onze bedoeling om het schoolgebouw te doen uitbreiden, de kerktoren te restaureren en de brug over de Fossalto te herstellen." Waarom?'
'Een kwestie van zinsbouw,' merkte don Camillo ernstig op.
'Wat is u toch gelukkig, dat u Latijn gestudeerd heeft en alle fijnheden van de taal kent,' zuchtte Peppone. 'En,' voegde hij er aan toe, 'nu is mij dus ook de hoop vervlogen, dat de kerktoren nog eens boven uw hoofd zou instorten.'
Don Camillo breidde de armen uit.
'We moeten ons allen buigen voor de wil van God.'
Toen hij terugkwam, nadat hij Peppone tot aan de deur gebracht had, ging hij Christus zijn groet brengen.
'Bravo, don Camillo, 'zei Christus hem met een glimlach. 'Ik heb je verkeerd beoordeeld en het spijt me, dat je je laatste sigaar stuk gebroken hebt. Dat was een penitentie, die je niet verdiend had. Maar laten we eerlijk zijn: het is toch wel heel erg, dat Peppone je voor al je moeite nog niet eens een sigaar heeft gegeven!'
'Wel komaan dan!' zuchtte don Camillo, haalde een sigaar uit zijn zak en maakte aanstalten om ook die stuk te knijpen.
'Nee, don Camillo,' zei Christus glimlachend. 'Ga en rook hem in vrede. Je hebt hem verdiend.'
'Maar...'
'Nee, don Camillo, je hebt hem niet gestolen. Peppone had twee sigaren in zijn zak. Peppone is communist. Door er hem handig een te ontfutselen heb je niets anders gedaan dan je deel te nemen.'
'Niemand, die zo goed op de hoogte is van die dingen, als U,' riep don Camillo met diep respect uit.

Fragment uit Don Camillo en de kleine wereld van Giovannino Guareshi in de vertaling van Frans van Oldenburg Ermke.

Jozef Alberdingk Thijm (1820-1889)

Schrijver en handelaar, geboren en overleden te Amsterdam. Ter gelegenheid van zijn 189ste geboortedag op 8 juli jongstleden, het volgende fragment.

Afscheidsgroet aan de Vlaamsche Broeders

...

En thands - verneemt ons woord in deze plechtige ure,
God ziet met welk een kracht 't hier in mijn binnenst brandt,
Wat ooit ook Martelaar der goede zaak verdure -
Wij blijven trouw aan God, de Taal en Nederland.
Wij zullen neven u, wij zullen met u werken:
Dat niet der vaadren schim de hoon zij toegebracht
Te zien, hoe 't bastertkroost met uitgespreide vlerken
De panden laf ontvlucht van 't wakker voorgeslacht.

Alexander Solzjenitsyn

Russische schrijver geboren te Kislovodsk op 11 december 1918. Gestorven een jaar geleden te Moskou (3 augustus 2008).

Een woord van waarheid

(...)

Ze zullen ons vragen wat de literatuur vermag tegen de genadeloze aanval van openlijk geweld. Maar laten we niet vergeten dat het geweld niet alléén voorkomt en ook niet alléén kan voorkomen: de leugen is zijn onvermijdelijke bondgenoot. Tussen hen bestaat een zeer intieme, natuurlijke en diepe band; het geweld kan zich alleen met de leugen maskeren en de leugen kan zich alleen handhaven met geweld. Iedereen, die eens het geweld heeft uitgeroepen tot zijn methode, moet onverbiddelijk de leugen tot zijn principe kiezen. Bij zijn geboorte handelt het geweld openlijk en is zelfs trots op zichzelf.
Maar nauwelijks heeft het zich genesteld en versterkt, of het voelt de lucht rondom zich al ijler worden en kan zijn bestaan alleen nog rekken door zich te hullen in een waas van leugens, door zich te verschuilen achter zoetgevooisde retoriek. Het geweld grijpt je niet noodzakelijk en niet altijd meteen naar de keel om je te wurgen. Het gebeurt vaker, dat het alleen van zijn onderdanen eist, dat ze trouw zweren aan de leugen, medeplichtig worden aan de leugen.
En de simpele stap van een eenvoudig, moedig mens is niet deel te nemen aan de leugen, geen leugenachtige handelingen te ondersteunen. Laat de leugen in de wereld komen, laat ze zelfs over de wereld heersen, maar niet dank zij mij. Voor kunstenaars en schrijvers is het echter mogelijk meer te doen: zij kunnen de leugen overwinnen. In het gevecht met de leugen heeft de kunst altijd overwonnen en zal ze altijd overwinnen! En haar overwinning zal voor iedereen duidelijk en onweerlegbaar zijn! De leugen kan het tegen veel in de wereld opnemen, maar niet tegen de kunst.
En zodra de leugen verjaagd zal zijn zal de naaktheid van het geweld zich in al haar weerzinwekkendheid onthullen en dan zal het geweld, seniel geworden, omlaag storten.
Dat is de reden, vrienden, waarom ik denk dat wij in staat zijn de wereld op dit withete uur te helpen. We moeten geen excuses zoeken in het feit dat we ongewapend zijn, we moeten ons niet overgeven aan een zorgeloos leven, we moeten ten strijde trekken.
Spreekwoorden over de waarheid zijn geliefd in Rusland. Ze geven op een bezonken en soms zeer trefzekere manier uiting aan de niet onbelangrijke, harde ervaring van het volk:

Een woord van waarheid zal zwaarder wegen dan de hele wereld.

Op een dergelijke denkbeeldig-fantastische inbreuk op de wet van het behoud van massa en energie zijn mijn eigen activiteiten en mijn oproep tot de schrijvers van de wereld gebaseerd.

Slot van de niet uitgesproken rede van Alexander Solzjenitsyn geschreven ter gelegenheid van de toekenning van de Nobelprijs voor letterkunde 1970